Potansiyel İlaç Etkileşimlerinin Önlenmesinde Serbest Eczanelerde Kullanılan Bilgisayarlı İlaç Etkileşimi Kontrol Programlarının Önemi: Klaritromisin ile Yapılan Bir Ön Çalışma

Online Makale

Online Hizmetlere Toplu Bakış Online Kayıt ve Konaklama Online Bilimsel Program Dernekler İçin... Referanslarımız Telefon ve e-posta Desteği Bildiri özeti nedir? Bildiri özeti nasıl hazırlanır? Bildiri özeti örnekleri Kabul mektubu örnekleri

İstanbul Medical Journal

Potansiyel İlaç Etkileşimlerinin Önlenmesinde Serbest Eczanelerde Kullanılan Bilgisayarlı İlaç Etkileşimi Kontrol Programlarının Önemi: Klaritromisin ile Yapılan Bir Ön Çalışma [İstanbul Med J]

İstanbul Med J. Baskıdaki Makaleler: ITD-45712

Potansiyel İlaç Etkileşimlerinin Önlenmesinde Serbest Eczanelerde Kullanılan Bilgisayarlı İlaç Etkileşimi Kontrol Programlarının Önemi: Klaritromisin ile Yapılan Bir Ön Çalışma

Abdullah Şimşek¹, Neda Taner¹, Çağlar Macit², Barkın Berk³, Güldem Mercanoğlu⁴
¹İstanbul Medipol Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Klinik Eczacılık Ana Bilim Dalı, İstanbul
²İstanbul Medipol Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmakoloji Ana Bilim Dalı, İstanbul
³İstanbul Medipol Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Kimya Ana Bilim Dalı, İstanbul
⁴Sağlık Bilimleri Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmakoloji Ana Bilim Dalı, İstanbul

GİRİŞ ve AMAÇ: Çoklu ilaç kullanımına bağlı olarak gelişen ilaç-ilaç etkileşimleri (DDI) advers ilaç reaksiyonlarının (ADR) en önemli nedenidir. İlaç hatalarından bir tanesi olarak sayılan DDI önlenebilir. Sağlık profesyonellerinin tıbbi ve pratik bilgilerinin yanında kullanacakları entegre bilgisayarlı ilaç etkileşimi kontrol sistemleri, tek başlarına yeterli olmamakla beraber olası etkileşimlerin azaltılması için sağlık personeline yardımcı olabilir. Bu çalışmada ayaktan pediatri hastalarına reçete edilen klaritromisin ile potansiyel DDI’ların (PDDI) belirlenmesi ve önlenmesinde bilgisayarlı ilaç etkileşimi kontrol sistemlerinin rolünün araştırılması amaçlanmıştır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Retrospektif gözlemsel reçete analizi niteliğinde olan bu çalışmada, 12 aylık periyotta (Ocak-Aralık 2016) pediatrik ayaktan hastalara solunum yolu enfeksiyonu tanısı ile oral klaritromisin yazılan reçeteler İstanbul ili Üsküdar ilçesinde faaliyet gösteren ve çalışmaya katılmayı kabul eden, üç serbest eczaneden toplanarak müstahzar isim ve sayıları ile hasta demografik verileri (yaş, cinsiyet) kayıt edildi. PDDI’ler etkin madde bazında RxMediaPharma® programı ile tespit analiz edildi.
BULGULAR: On iki aylık periyotta 52 farklı hekim tarafından 266 adet müstahzarın reçetelendiği 100 adet reçete toplanmış olup, reçete başına ortalama müstahzar sayısı 2.66 ± 1.11 idi. Tespit edilen 16 PDDI’nın 5’i klaritromisin (% 31.25) ve 11 tanesi klaritromisin dışı (%68.75) idi. PDDI’ler şiddet bazında kategorize edildiğinde, toplam 16 etkileşimden 10 tanesi (% 62.5) yüksek, 2 tanesi (% 12.5) orta ve 4’ü (%25) düşük idi. Klaritromisin etkileşimleri ise: lidokain ile orta; metronidazol ve sultamisin (ampisilin/sulbaktam) ile ise minör kategorisinde idi.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Hızlı erişim imkânı sağlayan bilgisayarlı ilaç etkileşimi kontrol sistemleri tek başlarına yeterli olmamakla beraber PDDI’lerin önlenmesinde sağlık personeline yardımcı olabilir. Bu sistemlerin serbest eczanelerde kullanımı ilacın hastaya verilmesi esnasında yaşanacak olan DDI’ların önlenmesinde oldukça önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler: İlaç etkileşimi, bilgisayarlı ilaç etkileşimi kontrol programı, advers ilaç reaksiyonları,

The Importance of Computerized Drug Interaction Checker Programs to Avoid Potential Drug Interactions Used in Community Pharmacies: A Preliminary Study with Clarithromycin

Abdullah Şimşek¹, Neda Taner¹, Çağlar Macit², Barkın Berk³, Güldem Mercanoğlu⁴
¹Department of Clinical Pharmacy, Faculty of Pharmacy, İstanbul Medipol University, İstanbul, Turkey
²Department of Pharmacology, Faculty of Pharmacy, İstanbul Medipol University, İstanbul, Turkey
³Department of Pharmaceutical Chemistry Faculty of Pharmacy, İstanbul Medipol University, İstanbul, Turkey
⁴Department of Pharmacology, Faculty of Pharmacy, University of Heath Sciences, İstanbul, Turkey

INTRODUCTION: Drug-drug interactions (DDI) due to multiple drug use are the most important cause of adverse drug reactions (ADR). DDIs are among medication errors that can be prevented. Computerized drug interaction checker programs are important tools to reduce possible DDIs (PDDI) as it is no longer practical for physicians to rely on memory alone to avoid potential drug interactions. The aim of this study is to investigate the role of computerized drug interaction checker programs in the identification and prevention of PDDIs in clarithromycin prescribed pediatric outpatients.
METHODS: The study was a retrospective observational prescription analysis held in three community pharmacies operating in the province of Uskudar-Istanbul during 12-month period. The prescriptions with oral clarithromycin medication were selected and PDDIs were analyzed using the RxMediaPharma® software on an active substance base.
RESULTS: During the 12-month period, 100 prescriptions containing 266 medicines prescribed by 52 different physicians were collected. The average number of medicines per prescription was 2.66 ± 1.11. Of the 16 PDDIs detected, 5 were clarithromycin (31.25%) and 11 were non-clarithromycin (68.75%). When PDDIs were categorized by severity, 10 out of 16 (62.5%) were major, 2 (12.5%) were moderate and 4 (25%) were minor. Clarithromycin interactions were moderate with lidocaine and minor with both metronidazole and sultamycin (ampicillin / sulbactam).
DISCUSSION AND CONCLUSION: Although evidence based computerized drug interaction checker programs that provide rapid access is not sufficient alone, they can help health care professionals for preventing the PDDIs. The use of this program in the community pharmacies could minimize PDDIs during the dispensing of medicine.

Keywords: Drug interactions, computerized drug interaction checker program, adverse drug reactions

Sorumlu Yazar: Güldem Mercanoğlu, Türkiye

ARAÇLAR