Meme kanserli hastalarda ışığın uyku ve yaşam kalitesine etkisiAyşe Özkaraman1, Evrim Metcalfe2, Özlem Kersu3, Engin Öztürk3, Nedime Köşgeroğlu1, Ertuğrul Çolak4, Alaattin Özen2, Güler Balcı Alparslan11Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Ana Bilim Dalı 2Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Radyasyon Onkolojisi Ana Bilim Dalı 3Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Hastanesi 4Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik Ana Bilim Dalı
GİRİŞ ve AMAÇ: Bu araştırma radyoterapi uygulanan meme kanserli hastalarda beyaz ışığın uyku ve yaşam kalitesine etkisini değerlendirmek amacıyla yapıldı. YÖNTEM ve GEREÇLER: Randomize-kontrollü bu araştırmanın örneklemini ağrı, yorgunluk, depresyon ve anksiyete bildirmeyen, uyku kalitesi düşük hastalar oluşturdu. Araştırma verileri; Birey tanıtıcı özellikler formu, Uyku ve ışık uygulama takip formu, Beck depresyon ölçeği, Beck anksiyete ölçeği, EORTC QLQ-C30, Pittsburgh uyku kalitesi indeksi (PUKI), Sayısal ağrı değerlendirme skalası kullanılarak toplandı. Örneklem seçim ölçütlerine uyan hastalar (n=23) uygulama ve kontrol gruplarına randomizasyonu yapıldı. Uygulama grubuna 10.000lux beyaz ışık/30 dakika/gün bir hafta süresince uygulanırken, kontrol grubunun istirahati sağlandı. Her iki grup hastanın uyku ve yaşam kalitesi radyoterapiden önce ve radyoterapinin 8. gününde iki kez değerlendirildi. BULGULAR: Radyoterapiye başlamadan önce ilk değerlendirmede her iki grubun ortalama PUKI puanı 5’in üzerindeyken, radyoterapinin 8.gününde 5 puanın altındaydı. İkinci değerlendirmede uygulama grubunun PUKI ortalama puanı kontrol grubuna göre daha düşüktü [(Uygulama grubu=5.0±2.32, Kontrol grubu=6.50±3.26), (U=85.000, p=0.260)]. Araştırmada uygulama ve kontrol gruplarında birinci değerlendirmeye göre ikinci değerlendirmede EORTC QLQ-C30 fonksiyonel alt boyut skoru artarken, semptom alt boyut skoru düştü, global sağlık skorunda bir değişiklik olmadı. TARTIŞMA ve SONUÇ: Bu araştırmada radyoterapi uygulanan meme kanserli hastalarda beyaz ışığın uyku ve yaşam kalitesine etkisinin olmadığı belirlendi.
Anahtar Kelimeler: Radyoterapi, uyku kalitesi, yaşam kalitesi, parlak beyaz ışık.
The effect of light on quality of sleep and life in breast cancer patientsAyşe Özkaraman1, Evrim Metcalfe2, Özlem Kersu3, Engin Öztürk3, Nedime Köşgeroğlu1, Ertuğrul Çolak4, Alaattin Özen2, Güler Balcı Alparslan11Eskisehir Osmangazi University, Faculty Of Health Sciences, Department Of Nursing 2Eskisehir Osmangazi University, Faculty Of Medicine, Department Of Radiation Oncology 3Eskisehir Osmangazi University Hospital 4Eskisehir Osmangazi University, Faculty Of Medicine, Department Of Biostatistics
INTRODUCTION: This study aimed to evaluate the effect of bright white light on sleep and quality of life in breast cancer patients who received radiotherapy. METHODS: The sample of this randomized controlled study consisted of patients who had lower sleep quality. Patients who met the sampling selection criteria were randomly assigned to intervention and control groups. The intervention group was exposed to 10.000 lux bright white light for 30 minutes a day in a week while the control group patients were rested. Sleep and quality of life of each group of patients were assessed twice as before the radiotherapy treatment and on the eighth day of radiotherapy. RESULTS: Although the PSQI mean score of each group was greater than five points according to the first assessment performed before radiotherapy, the PSQI mean score decreased in both groups in the second assessment on the eighth day of radiotherapy. PSQI mean score was lower in the intervention group compared with the control group in the second measurement [(PSQI; Intervention=5.0±2.32, Control=6.50±3.26), (U=85.000, p=0.260)]. The mean scores of the functional subscale of intervention and control groups were determined to be greater in the second assessment compared with the first assessment. The mean score of the symptom subscale decreased in both groups in the second assessment while no difference was found for the mean score of global well-being. DISCUSSION AND CONCLUSION: It was determined that bright white light does not affect sleep and quality of life in patients with breast cancer.
Keywords: Radiotherapy, sleep quality, quality of life, bright white light
Ayşe Özkaraman, Evrim Metcalfe, Özlem Kersu, Engin Öztürk, Nedime Köşgeroğlu, Ertuğrul Çolak, Alaattin Özen, Güler Balcı Alparslan. The effect of light on quality of sleep and life in breast cancer patients. J Turk Sleep Med . 2018; 5(1): 17-23
Sorumlu Yazar: Ayşe Özkaraman, Türkiye |
|