Online Makale
Online Hizmetlere Toplu BakışTürk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi
Turk Hij Den Biyol Derg. Yayına Kabul Edilen Yazılar: THDBD-24922 | DOI: 10.5505/TurkHijyen.2025.24922 | |||
Geleneksel ve tamamlayıcı tıp (GETAT) uygulamalarında hijyen, enfeksiyonlardan korunma ve hasta güvenliğiFatma CEVAHİR1, Fatma CEVAHİR2, Selma ALTINDİŞ3, Gülsüm KAYA41Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Tıbbi Hizmetler ve Teknikler Bölümü, Sakarya, Türkiye2Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları AD, Hastane Enfeksiyonlarını Önleme Doktora Programı, Kayseri, Türkiye 3Yalova Eğitim ve Araştırma Hastanesi Destek ve Kalite Hizmetleri Müdürlüğü, Yalova, Türkiye 4Sakarya Üniversitesi, İşletme Fakültesi, Sağlık Yönetimi Bölümü, Sakarya, Türkiye Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp (GETAT) uygulamaları, modern tıbbın yanı sıra kültürel ve tarihsel kökeni olan çeşitli hastalıkların tedavisinde ve sağlığın korunmasında tamamlayıcı olarak kullanılan birçok tıbbi uygulamaları içermektedir. Bu uygulamalar, yüzyıllardır birçok toplum tarafından klasik tıbbın dışında düzensiz olarak kullanılmaktadır. Ancak, bu uygulamaların güvenliği, özellikle hijyen ve enfeksiyon kontrolü açısından ciddi sorumluluklar getirmektedir. GETAT uygulamalarına olan eğilim ile birlikte sağlık personellerinin, GETAT yöntemleri hakkında daha donanımlı bilgiye sahip olması gereklilik halini almıştır. Bunun için uygulamanın amacını, olumlu veya olumsuz etkilerini, kullanım yöntemlerini, endikasyonlarını ve kontrendikasyonlarını içeren eğitimler alınması önemlidir. GETAT uygulamalarını yapacak sağlık personellerine verilecek eğitim içeriğinde ayrıca sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonlar, bulaşma yolları, korunma önlemleri, hasta güvenliği, sağlık personeli sağlığı ve bağışıklama ilkeleri bulunmalıdır. GETAT uygulamalarının yapıldığı ortamların düzenli olarak ve gerektiğinde temizlenip dezenfekte edilmesi gerekliliği de belirtilmelidir. Bu makalede, akupunktur, kupa terapisi, sülük tedavisi ve mezoterapi gibi yaygın GETAT uygulamalarında karşılaşılan spesifik hijyen ve enfeksiyon riskleri incelenmektedir. Özellikle, akupunktur gibi cilt bütünlüğünü bozan uygulamalarda steril iğnelerin kullanılması ve her hasta için tek kullanımlık malzemelerin tercih edilmesi hayati önem taşır. Benzer şekilde, sülük tedavisi gibi biyolojik materyallerin kullanıldığı uygulamalarda, sülüklerin tek kullanımlık olması ve tedavi sonrasında uygun şekilde imha edilmesi gerekmektedir. Kupa terapisi ve mezoterapi gibi uygulamalarda ise, ciltle temas eden yüzeylerin steril olması ve kullanılan aletlerin uygun şekilde dezenfekte edilmesi şarttır. Bu derlemede ayrıca, enfeksiyon kontrolü için GETAT uygulayıcılarının düzenli eğitim almasının ve uygulama ortamlarının temizliği ve dezenfeksiyonunun sağlanmasının önemi vurgulanmaktadır. Hasta güvenliği açısından, GETAT uygulamalarında sıkı hijyen protokollerine uyulması ve enfeksiyon kontrolüne yönelik somut adımların atılması, bu tedavi yöntemlerinin etkinliği ve güvenilirliği için kritik rol oynamaktadır. Anahtar Kelimeler: Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp, GETAT, hijyen, sterilizasyon, dezenfeksiyon, asepsi, antisepsiHygiene, infection prevention and patient safety in traditional and complementary medicine (T&CM) practicesFatma CEVAHİR1, Fatma CEVAHİR2, Selma ALTINDİŞ3, Gülsüm KAYA41Sakarya University of Applied Sciences, Department of Medical Services and Techniques, Sakarya, Türkiye2Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları AD, Hastane Enfeksiyonlarını Önleme Doktora Programı, Kayseri, Türkiye 3Yalova Training and Research Hospital Support and Quality Services Directorate, Yalova, Türkiye 4Sakarya University, Faculty of Business Administration, Department of Health Management, Sakarya, Türkiye Traditional and Complementary Medicine (T&CM) practices include many medical practices used as complementary to modern medicine as well as in the treatment of various diseases with cultural and historical roots and in the maintenance of health. These practices have been used irregularly by many societies outside of classical medicine for centuries. However, the safety of these practices brings serious responsibilities, especially in terms of hygiene and infection control. With the trend towards T&CM practices, it has become necessary for healthcare personnel to have better knowledge of T&CM methods. For this purpose, it is important to receive training that includes the purpose of the application, its positive or negative effects, methods of use, indications and contraindications. The training content to be given to healthcare personnel who will perform T&CM applications should also include healthcare-related infections, transmission routes, protection measures, patient safety, healthcare personnel health and immunization principles. It should also be noted that the environments where T&CM applications are carried out should be cleaned and disinfected regularly and when necessary. In this article, specific hygiene and infection risks encountered in common T&CM practices such as acupuncture, cupping, leech therapy and mesotherapy are examined. In particular, it is vital to use sterile needles and disposable materials for each patient, especially in practices that disrupt skin integrity, such as acupuncture. Similarly, in applications using biological materials such as leech therapy, leeches should be disposable and disposed of properly after treatment. In applications such as cupping therapy and mesotherapy, it is essential that the skin contact surfaces are sterile and the instruments used are properly disinfected. This review also emphasises the importance of regular training of T&CM practitioners for infection control and the importance of cleaning and disinfection of the application environments. In terms of patient safety, adherence to strict hygiene protocols and taking concrete steps towards infection control in T&CM applications play a critical role for the effectiveness and safety of these treatment modalities. Keywords: Traditional and Complementary Medicine, T&CM, hygiene, sterilisation, disinfection, asepsis, antisepsisSorumlu Yazar: Fatma CEVAHİR, Türkiye |
|